Wojsławice Войславичі וואיסלאוויץ

W okolicach Wojsławic ludzie mieszkają od czasów prehistoryczych…

Świadczą o tym liczne znaleziska archeologiczne na terenie gminy m.in skrobak do skóry reniferów sprzed 12 tysięcy lat i zdobione gliniane naczynia sprzed 6 tysięcy lat. Znajdziemy tu cmentarzyska ludzi różnych epok i kultur, wczesnośredniowieczne grodziska i tajemnicze kurhany.

Miejscowość Wojsławice pojawia się w dokumentach w latach 20. XV wieku. Nazwa ma charakter patronimiczny, pochodzi od popularnego niegdyś imienia Wojsław.

Pierwszym zapisanym w dokumentach właścicielem dóbr wojsławickich był Wronko z Wojsławic. Odkupił je od niego Jan Ligęza Czyżowski, jedna z najważniejszych osób w ówczesnym państwie – kasztelan krakowski, wojewoda sandomierski i małopolski, namiestnik króla Władysława Warneńczyka w Małopolsce i Rusi. To on około 1440 roku lokował tu miasto na prawie magdeburskim.

Korzystne położenie na przecięciu szlaków handlowych (z Lublina przez Włodzimierz Wołyński do Łucka i Kijowa oraz z Chełma przez Grabowiec do Bełza i Lwowa) sprawiło, że miasto rozwijało się prężnie do czasu najazdu tatarskiego w 1490 roku.

Odbudowy zniszczonych Wojsławic podjął się Hieronim Czyżowski Zaklika. Znamy treść dokumentu powtórnego nadania praw miejskich z 1508 roku. Mowa w nim o rynku z ratuszem, jatkach, kramach i warsztatach rzemieślniczych, domach podcieniowych wokół rynku, o trzech cerkwiach prawosławnych i kościele katolickim. Z pierwszej połowy XVI wieku zachowały się także potwierdzone informacje o mieszkającej w Wojsławicach społeczności żydowskiej.

Wiele śladów tej bogatej historii (m.in. fundamenty starego ratusza i ponad 20 tysięcy artefaktów) odnaleziono podczas wykopalisk archeologicznych prowadzonych na wojsławickim rynku w latach 2007–2012.

Wystawa stała w Izbie Tradycji Ziemi Wojsławickiej opowiada o wielokulturowej historii miasteczka.